Bijlage 2 Overzicht van veelvoorkomende antibiotica bij luchtweginfecties en hun bijwerkingen

Breed-spectrum penicillinen (bijvoorbeeld amoxicilline)

Frequent komen gastro-intestinale reacties in de vorm van diarree voor, veroorzaakt door verstoring van de darmflora door niet-geresorbeerd antibioticum. Soms is de diarree veroorzaakt door Clostridium difficile en kan deze ontaarden in pseudomembraneuze colitis. In dat geval is het nodig om de therapie onmiddellijk te staken en eventueel een behandeling met metronidazol in te stellen.

Tetracyclinen (bijvoorbeeld doxycycline)

Wegens hun brede werkingsspectrum kunnen tetracyclinen de samenstelling van de darmflora verstoren en aanleiding geven tot overgroei van bepaalde micro-organismen, zoals stafylokokken en gisten (candidiasis). Vooral bij tetracycline dient men hierop bedacht te zijn. Het is van belang om de capsules en tabletten met voldoende water in zittende of staande houding in te nemen om erosies van de slokdarm te voorkomen. Dit geldt vooral voor doxycyclinecapsules. Tetracyclinen kunnen in hoge doseringen nierinsufficiëntie verergeren.

Macroliden (bijvoorbeeld azitromycine)

Gastro-intestinale prikkeling, met name verhoging van de maag-darmmotiliteit, komt nogal eens voor. Dat is vooral het geval bij hogere orale doseringen van de erytromycinepreparaten.

Sulfonamiden/ trimethoprim (bijvoorbeeld Bactrimel)

Geen bijwerkingen op het maag-darmstelsel.

Voor verdere informatie over het gebruik en bijwerkingen van antibiotica wordt verwezen naar het farmacotherapeutisch kompas: www.farmacotherapeutischkompas.nl.